TY - JOUR T1 - A multi-scale convolutional neural network for automatic cloud and cloud shadow detection from Gaofen-1 images TT - پیشنهاد یک شبکه عصبی کانوولوشنی چندمقیاسه برای آشکارسازی خودکار ابرها و سایه ابرها در تصاویر ماهواره گائوفِن-1 JF - kntu-jgit JO - kntu-jgit VL - 8 IS - 4 UR - http://jgit.kntu.ac.ir/article-1-736-fa.html Y1 - 2021 SP - 45 EP - 68 KW - Gaofen-1 KW - cloud KW - cloud shadow KW - deep learning KW - multi-scale convolution. N2 - یک گام مهم در پیش‌پردازش تصاویر ماهواره‌ای با قدرت تفکیک مکانی بالا، بازسازی اطلاعات آلوده به پوشش ابرها و سایه ابرها است. اولین گام در فرآیند خودکار بازسازی اطلاعات آلوده به ابرها و سایه ابرها، مرحله آشکارسازی خودکار ابرها و سایه ابرها است. این مرحله به دلیل عملکرد نسبتاً نامناسب روش‌های موجود در صحنه‌های پیچیده در تصاویر با قدرت تفکیک مکانی بالا، یک چالش قابل‌توجه است. در سال‌های اخیر، دقت فرآیند آشکارسازی ابرها و سایه ابرها با به‌کارگیری شبکه‌های عصبی کانوولوشنی عمیق بهبود یافته است. مسأله افزایش تعمیم‌پذیری برای آشکارسازی ابرها و سایه ابرها یکی از مشکل‌های شبکه‌های عصبی کانوولوشنی عمیق است. در این تحقیق، راه‌حلی برای مشکل تعمیم‌پذیری آشکارسازی ابرها و سایه ابرها در تصاویر ماهواره گائوفِن-1 ارائه شده است. در این راستا، یک معماری یادگیری عمیق چندمقیاسه (MultiCloud-Net) مبتنی بر فیلتر‌هایی با ابعاد مختلف برای آشکارسازی دقیق ابرها و سایه ابرها در تصاویر تک زمانه ماهواره گائوفِن-1 بر اساس طراحی بلوک‌های باقی‌مانده جدید مبتنی بر حذف تصادفی عُمق، پیشنهاد شده است. در معماری پیشنهادی، فرآیند آشکارسازی ابرها و سایه ابرها بر اساس تابع آنتروپی متقاطع وزن‌دار برای حل مسأله عدم تعادل پیکسل‌های هدف، برای تولید نقشه نهایی صورت می‌گیرد. روش پیشنهادی با استفاده از 12 تصویر ماهواره گائوفِن-1 با توزیع جهانی و با استفاده از سرویس رایانش ابری گوگل کولَب پیاده‌سازی و اعتبارسنجی شده است. نتایج با استفاده از مجموعه تصاویر ماهواره گائوفِن-1، با کسب میانگین نمره F1 و ضریب شباهت ژاکارد برابر 97 و 96 برای کلاس ابر و مقادیر 5/95 و 5/94 برای کلاس سایه ابر و با ضریب کاپای 98/0 نشان‌دهنده دقت مناسب‌تر در آشکارسازی خودکار جزئیات حاشیه‌ای ابرها و سایه ابرها و دستیابی به هزینه محاسباتی کمتر در مقایسه با یک روش پیشرفته یادگیری عمیق و یک روش پیشرفته آماری است. M3 10.52547/jgit.8.4.45 ER -