TY - JOUR T1 - Evaluating the usability of citizen-centered geographic information systems in solving urban spatial problems TT - ارزیابی قابلیت استفاده سامانه های اطلاعات مکانی شهروند-محور در حل مشکلات مکان-مبنای شهری JF - kntu-jgit JO - kntu-jgit VL - 9 IS - 2 UR - http://jgit.kntu.ac.ir/article-1-824-fa.html Y1 - 2021 SP - 83 EP - 104 KW - Citizen-centered geographic information systems KW - urban problems KW - usability indicators KW - District 6 of Tehran N2 - طیف وسیعی از مشکلات و نیازهای جامعه شهری در حوزه‌های مختلف دارای ماهیت مکانی بوده و از مکانی به مکان دیگر در سطح شهر تغییر می‌نمایند. ازآنجایی‌که شهروندان به محیط زندگی و مشکلات محل سکونت خود بهتر از هر شخص دیگری واقف هستند، لذا مشارکت شهروندان در گزارش مشکلات شهری از اهمیت بالایی برخوردار هست. سامانه­های اطلاعات مکانی شهروند-­محور یا مشارکتی بستر کاربردی و مؤثری را برای مشارکت شهروندان در حل مشکلات شهری فراهم می‌نمایند. برای اینکه این سامانه‌ها توسط جامعه شهری پذیرفته و مقبولیت بالایی داشته باشند، باید از قابلیت استفاده‌پذیری بالایی برخوردار باشند. ازاین­رو، پژوهش حاضر به دنبال طراحی و توسعه یک سامانه اطلاعات مکانی شهروند-­محور به‌منظور گزارش مشکلات شهری و همچنین ارزیابی قابلیت استفاده (چهار شاخص اثربخشی، کارایی، یادگیری و رضایت) سامانه مذکور در منطقه 6 تهران هست. از منظر اثربخشی، سامانه در تعداد فعالیت "ترسیم روی نقشه" و "ویرایش توصیفی گزارش‌ها" به ترتیب بیشترین (36) و کمترین اثربخشی (1) را داشته است. در خصوص شاخص کارایی، کمترین مقدار زمان صرف شده برای ثبت اولین گزارش 11 ثانیه و بیشترین زمان 76 ثانیه بوده است، که نسبتاً کارایی مناسب سامانه را نمایش می‌دهد. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که درمجموع اکثر کاربران سعی در یادگیری سامانه دارند. در مورد شاخص یادگیری، نتایج نشان می‌دهد که کمترین میزان استفاده از راهنما عدد صفر (عدم مطالعه راهنما) و بیشترین میزان زمان صرف شده 46 ثانیه هست. همچنین میانگین استفاده از راهنما توسط شهروندان 95/17 ثانیه ثبت‌شده است که می­توان آن را میانگین مناسبی برای مطالعه راهنما در نظر گرفت. درنهایت در خصوص شاخص رضایت، میانگین امتیاز اختصاص‌یافته به سامانه (95/3 از 5) نشان از رضایت‌مندی حداکثری از سامانه موردنظر هست. M3 10.52547/jgit.9.2.83 ER -