AU - Foroodi, Zahra AU - Alizadeh Elizei, Mahammad Mahdi TI - Studying tsunami effects on ionospheric parameters using global positioning system PT - JOURNAL ARTICLE TA - kntu-jgit JN - kntu-jgit VO - 10 VI - 2 IP - 2 4099 - http://jgit.kntu.ac.ir/article-1-809-fa.html 4100 - http://jgit.kntu.ac.ir/article-1-809-fa.pdf SO - kntu-jgit 2 AB  - جابه­ جایی سریع کف اقیانوس در هنگام زلزله ­های بزرگ اقیانوسی منجر به انتشار امواج سونامی در سطح دریا و امواج جاذبه (Gravity Waves) در اتمسفر می ­گردد. امواج جاذبه نوسانات شناوری هستند که به صورت افقی و عمودی منتشر می­ شوند و انتشار آن­ ها تحت تأثیر نیروی جاذبه زمین است. امواج جاذبه پس از گذر از لایه تروپسفر وارد لایه یونوسفر می­ شوند که علاوه بر انتقال انرژی به یونوسفر، تغییرات قابل ملاحظه ­ای را در پارامترهای یونوسفری ایجاد می­ کنند، از این رو تأثیر قابل توجّهی بر انتشار امواج رادیویی گذرنده از این محیط پاشنده دارند. در این مطالعه، از اندازه­ گیری­ های دو فرکانسه سیستم تعیین موقعیت جهانی ((GPS و یونوسند (Ionosonde) برای تعیین مدّت زمان و میزان اثر اغتشاشات یونوسفری در پاسخ به سونامی ناشی از زلزله 2011 توکیو استفاده شده است. فرکانس بحرانی لایه F2 (fof2) نیز اغتشاشات واضحی را نشان می ­دهد که با مشاهداتGPS سازگار می­ باشد. علاوه ­بر­ این، امواج جاذبه و امواج سونامی دارای خصوصیات انتشار مشابهی هستند، بنابراین می ­توان از امواج جاذبه برای هشدار سونامی استفاده کرد. جهت تحقیق درباره تغییرات مکانی چگالی الکترونی یونوسفر از پروفیل­ های چگالی الکترونی یونوسفری ماهواره­ های FORMOSAT-3/COSMIC برای دو بازه مرجع و کنترل استفاده شده است. نتایج نشان می ­دهد که چگالی الکترونی یونوسفر تا ارتفاع 272 کیلومتری به طور پیوسته کاهش یافته که کمترین مقدار آن el/cm3 105×2.2 بوده است و افزایش آن از ارتفاع 272 الی 750 کیلومتری ادامه داشته که بیشترین مقدار آن برابر el/cm3 105× 3.92 بوده است. CP - IRAN IN - Faculty of Geodesy and Geomatics Engineering, K.N. Toosi University of Technology, Mirdamad Cross, Vali_Asr St LG - eng PB - kntu-jgit PG - 1 PT - Research YR - 2022